Dikkat Eksikliği

Dikkat; psiko-fizik enerjinin bir noktada toplanması, organizma (insan ve hayvan)nın bir olayı ya da nesneyi iyice kavramak üzere hazır hale gelmesidir. Uyaranların yoğunluğu ve büyüklüğü, uyarıcının tekrarı, uyarıcıda meydana gelen değişiklikler ve uyaranların hareketi dikkati etkileyen dış etkenlerdir. Dikkati etkileyen iç etkiler de sürekli kişilik özellikleri ile geçici ilgi ve ihtiyaçlardır.

Günümüzde hayat çok hızlı bir tempoda devam etmektedir. Bu tempoda insan çok çeşitli ve yoğun uyarıcıların etkisi altındadır. Örneğin şehirleşme ile birlikte insan köy hayatına göre daha fazla uyarıcıların etkisindedir. Teknolojinin getirdiği yenilikler şehir insanını sürekli hızlı harekete zorlamaktadır. Şehir hayatında tüketim kültürünün odağı olan insan her türlü reklam vasıtaları ile uyarılarak dikkati çok farklı uyarıcılarla yönlendirilmektedir.

Uyaranların bombardımanından kendini korumaya çalışan insanımız ne yazık ki çok azdır. Bir sürü insanımız da uyaranların etkisiyle kendisine uygun görülen yaşantıda dikkatini bile kaybettiğinin farkında değildir. Özellikle bilgisayar, televizyon ve cep telefonu gibi teknolojik yeniliklerin sihirli büyüsüne kapılan insanımız en yakınındaki aile bireylerinden bile uzaklaştığının farkında değildir. Teknolojinin bize verdiği bir yenilik de sosyal medyadır. İnternet üzerinden bilgisayar ve cep telefonu ile yapılan haberleşmeler insanımız için zaman hırsızı haline gelmiştir.Özellikle gençlerimizin internette yer alan oyunlara olan ilgisi zaman kullanmada dikkat yetisini her geçen gün yitirmesine yol açmaktadır.

Hayatımız, dikkate alınacak kadar değerlidir. Hayatta geriye getiremeyeceğimiz en büyük değer zamandır. Zamanı en iyi kullanma aracı ise dikkattir. Dikkat eksikliği dikkat gücümüzün yeterince kullanılamamasıdır. Hayatın hızlı akışı içinde kendine yönelen uyarıcılara karşı dikkat gücünü kullanan insan başarı kapılarını kendine açmış demektir. Özelikle öğrenciler sınavlara hazırlanırken veya sınav anında dikkat yetilerini en üst düzeyde kullanma becerisini kazanmalıdır. Bunun için de dikkati geliştirme ile ilgili teknikler uygulanarak dikkat, beceri haline getirilmelidir.

Dikkat geliştirme teknikleri

1- Bütün parça ilişkisinin kurulması

Bütünün, görülerek parçalara ayrıldığını ve parçaların birleştirilerek bütünü oluşturduğunu görmektedir. Bütün ve parçalara ayrıldıktan sonra oluşan bütün karşılaştırılarak dikkatimiz değerlendirilir. Örneğin bir geometri problemindeki şekli bütünün ebatları ile parçalara ayrılmış ebatlar tekrar bütünleştirilerek karşılaştırılır. Sonuçta eşitlik çıkıyorsa dikkat yetisi işlemde hata yapmamıştır. Bu şekilde farklı ders ve problemlerde yapılan uygulamalarla dikkat yetisi geliştirilir yani dikkat beceri haline getirilebilir.

2- Farklı olanın bulunması

Yaşantımızda birçok benzer uyarıcı bizi uyarmaktadır. Benzer uyarıcılar aynı uyarıcı anlamına gelmez. Benzer uyarıcılar arasında aynı uyarıcılar ile farklı uyarıcıları birbirinden ayırabilmeliyiz. Örneğin sınavlarda sorular arka arkaya olumlu soru kökü ile sorulurken araya olumsuz soru kökü ile sorular serpiştirilmektedir. Olumlu soru kökleri ile soruları sürdüren öğrenci çoğu zaman olumsuz soru köküne de olumlu olarak okuyup cevaplamaktadır. Bu yanılgı bir dikkat eksikliğidir. Bu eksiklik öğrencinin başarısını düşürmektedir. Çoğu zaman bilgisi olduğu halde dikkat yetisini iyi kullanamadığı için sınavda başarılı olamamaktadır.

Sonuç olarak dikkat eksikliği hayatımızda başarımızı olumsuz etkileyen önemli nedenlerden biridir. Dikkat yetimizi eğitimle geliştirerek dikkati beceri haline getirebiliriz.